![]() |
|
![]() |
|||||||||||||||
![]() ![]() Bramy raju
To ja przyszedÅ‚em do Jerzego Andrzejewskiego z pomysÅ‚em krucjaty dzieciÄ™cej jako tematu naszego nastÄ™pnego filmu. PrzyjÄ…Å‚ to, jak zawsze, z entuzjazmem. MiesiÄ…ce jednak upÅ‚ynęły, nim powstaÅ‚y pierwsze sceny, z których z wolna wyÅ‚aniaÅ‚a siÄ™ akcja przyszÅ‚ego filmu: Odrzucenie tego projektu przez polskÄ… kinematografiÄ™ spowodowaÅ‚o, że delikatna i poetycka materia Bram raju zostaÅ‚a poddana brutalnej rzeczywistoÅ›ci filmowej miÄ™dzynarodowej koprodukcji. Dialogi przetÅ‚umaczono na angielski i nigdy już nie dowiedziaÅ‚em siÄ™, czy przekazujÄ… one coÅ› wiÄ™cej niż gołą treść. Wezwano mÅ‚odych wykonawców, wÅ›ród których tylko Mathieu Carriére miaÅ‚ za sobÄ… Niepokoje wychowanka Törlessa - piÄ™kny film Schlöndorffa. Dwie mÄ™skie postacie zagrali aktorzy znani mi z filmów PolaÅ„skiego, który próbowaÅ‚ dopomóc mi w tej trudnej sytuacji, sugerujÄ…c obsadÄ™. Na koÅ„cu zjawiÅ‚a siÄ™ JugosÅ‚awia jako miejsce zdjęć. Górski, kamienisty pejzaż zdominowaÅ‚ caÅ‚y film, robiÄ…c na ekranie wrażenie, że idÄ…ca tygodniami krucjata stoi w miejscu. Bramy raju od lat budziÅ‚y tyle moich nadziei, byÅ‚ to może najbardziej wymarzony film, jaki chciaÅ‚em robić. Kiedy dziÅ› patrzÄ™ na twarze chÅ‚opców na fotografiach, piÄ™kne i czyste, kiedy przeglÄ…dam pomysÅ‚y naszkicowane na przypadkowych kartkach, na których rozwiane na wietrze wÅ‚osy Blanki pochÅ‚aniajÄ… gÅ‚owÄ™ Aleksego, albo dwóch chÅ‚opców przebranych za anioÅ‚y niesie trzeciego z poÅ‚amanymi skrzydÅ‚ami, kiedy wreszcie wracam pamiÄ™ciÄ… do zapierajÄ…cych dech swojÄ… piÄ™knoÅ›ciÄ… jugosÅ‚owiaÅ„skich krajobrazów - dziÅ› w ruinie i upadku, trudno zrozumieć, dlaczego nie potrafiÅ‚em tego pokazać na ekranie? ZnajdujÄ™ tylko jednÄ… odpowiedź. PowierzyÅ‚em moje intymne marzenia grupie przypadkowych ludzi, producentów, aktorów, techników, którzy zredukowali je do minimum, do swojego wÅ‚asnego gustu i poziomu, a ja sam byÅ‚em wobec tego bezradny. Andrzej Wajda RecenzjePowieść Andrzejewskiego zostaÅ‚a zauważona z dwóch powodów. Po pierwsze, zawiera ona wszystkiego dwa zdania - jedno na sto kilkadziesiÄ…t stron, a drugie na jednÄ… linijkÄ™. Po wtóre, książka jest wspaniaÅ‚a. Eksperymentowi pisarza odpowiedziaÅ‚ eksperyment filmowca. PrzekÅ‚ad na obrazy przemyÅ›lnie dobieranych słów, które wyrażaÅ‚y silne namiÄ™tnoÅ›ci, mieszajÄ…c egzaltacjÄ™ i rozczarowanie oraz unaocznienie ognistych miÅ‚oÅ›ci, które nasiÅ‚aÅ‚y siÄ™ w miarÄ™ wkraczania we Wschód, i Å›mierć - nie doÅ›cignÄ…Å‚ niestety ani mocy, ani twardej wspaniaÅ‚oÅ›ci książki. Każda wizja umysÅ‚u przeksztaÅ‚ca siÄ™ w wizualny ekwiwalent. Ilustrowanie i interpretowanie zwężajÄ… pole manewru uprzywilejowujÄ…c, wrÄ™cz narzucajÄ…c, jeden jedyny punkt widzenia. Element twórczy zostaje zredukowany. Wajda zdradza pierwowzór, bo pozostaje mu wierny - oto wieczny problem fiaska przy przechodzeniu z jÄ™zyka jednej sztuki na jÄ™zyk drugiej. Claude Michel Cluny Być może sprawiÅ‚y to przeciwnoÅ›ci przeÅ›ladujÄ…ce ten film. Pozostaje jednak faktem, że filmowi brak jest wyraźnej linii i może dlatego narracja jest chwiejna, zatrzymuje siÄ™. Co gorsza, ksztaÅ‚t wizualny, na który Wajda tak bardzo liczyÅ‚, nie zawsze zachwyca. (...) BolesÅ‚aw MichaÅ‚ek [cyt. za: Wajda-filmy, WAiF, Warszawa 1996] Opowiadanie Jerzego Andrzejewskiego Bramy raju można kupić w ksiÄ™garni internetowej Merlin ![]() ![]() |
|||||||||||||||||
Oskar | Filmy | Teatr | Dlaczego Japonia? Ulubione | Galeria rysunków | O Wajdzie | Bibliografia Strona główna | English Version Copyright © 2000–2011 PrószyÅ„ski Media sp. z o.o. Wszystkie prawa zastrzeżone |